Нүүр »
Асуулт: Иргэнд өмчлүүлэх газрын үнийг хэн хэрхэн тогтоодог вэ?
Хариулт: "Монгол улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль"-ийн 18 дугаар зүйлд зааснаар гэр бүлийн хэрэгцээний болон аж ахуйн зориулалтаар иргэнд өмчлүүлэх газрын үнийг газрын суурь үнэ, газрын үнэлгээний аргачлалыг үндэслэн сум, дүүргийн Засаг дарга тогтооно. Сум, дүүргийн Засаг дарга газрын үнийг тогтоохдоо газрын суурь үнэ тогтоосон Засгийн газрын 1997 оны 152 дугаар тогтоол, иргэнд өмчлүүлэх газрын үнэлгээний аргачлалыг баталсан Засгийн газрын 2003 оны 103 дугаар тогтоолыг тус тус баримтална.
Асуулт: Газрыг дуудлага худалдаагаар худалдах болсон нь орлого багатай иргэдийн газартай болох эрхийг нь хааж байна гэж ойлгож болох уу?
Хариулт: "Газрын тухай хууль" болон "Монгол улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль"-д заасны дагуу аж ахуйн болон үйлдвэрлэл, үйлчилгээний зориулалтаар олгох газрыг эзэмших, ашиглах эрхийг дуудлага худалдаа, төсөл сонгон шалгаруулах журмаар шийдвэрлэхээр зохицуулсан.Харин гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаар газрыг өмчлүүлэх асуудал нь хуульд заасан хэмжээний, үнэ төлбөргүйгээр өмчлүүлэх хуулийн зохицуулалт хэвээр байгаа тул иргэний газартай болох эрхийг хааж боосон зүйл байхгүй болно.
Асуулт: Газар өмчлөгч иргэн газрын төлбөр, татвар төлөх үу?
Хариулт: Газар эзэмшиж, ашиглаж байгаа этгээд "Газрын төлбөрийн тухай хууль"-д зааснаар газрын төлбөр төлнө. Харин газар өмчлөгч иргэн "Үл хөдлөх эд хөрөнгийн албан татварын тухай хууль"-д зааснаар үл хөдлөх эд хөрөнгийн албан татвар төлнө.
Асуулт: Би газар өмчилж авахаар холбогдох бичиг баримтаа хавсарган өргөдлөө харъяалах сумын Засаг даргад өгсөн боловч өнөөг хүртэл шийдвэрлэхгүй 2 сар гаруй болж байна. Ер нь иргэнд газар өмчлүүлэх тухай захирамж гаргах хуулийн хугацаа хэдэн сар байдаг юм вэ?
Хариулт: "Монгол улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль"-ийн 20 дугаар зүйлийн 20.6 дахь хэсэгт зааснаар иргэнд газар өмчлүүлэх эрх бүхий Засаг дарга буюу аймаг, нийслэлийн Засаг дарга газар өмчилж авахыг хүссэн иргэний өргөдлийг хүлээж авсан өдрөөс хойш 3 сарын дотор хянан шийдвэрлэнэ.
Асуулт: Настай хүүхэддээ газар өмчлүүлэх гэсэн юм. Гэтэл тухайн хүүхдийн хууль ёсны төлөөлөгч нь өмнөөс нь эрхийг нь хэрэгжүүлнэ гэх юм.Хууль ёсны төлөөлөгч гэдэгт хэнийг ойлгох вэ?
Хариулт: Хууль ёсны төлөөлөгч гэдэгт насанд хүрээгүй хүүхдийн эцэг, эх, хэрэв насанд хүрээгүй хүүхэд бүтэн өнчин бол орон нутгийн Засаг даргын шийдвэрээр томилогдсон асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигчийг ойлгоно. Эцэг, эх, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигч нь насанд хүрээгүй хүүхдийн нэр дээр зохих журмын дагуу газар өмчилж авахыг хүссэн өргөдөл гаргах эрхтэй.
Асуулт: 2008 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрөөс өмнө гэр бүлийн хэрэгцээнд зориупан дундаа хамтран газар өмчилж авсан гэр бүпийн нэг гишүүн нас барсан бол яах вэ?
Хариулт: Газар хамтран өмчлөгчдийн хэн нэг нас барсан, тэрээр газар өмчлөх эрхээ гэрээслэлээр хэн нэгэнд өв залгамжлуулан улдээгээгүй тохиолдолд өмчлөх эрх түүний хууль есны өв залгамжлагчид шилжинэ.Хууль ёсны өвлөгчид нь адил хэмжээгээр өв залгамжлах эрхтэй байдаг.
Хууль ёсны өвлөгч гэдэг нь "Иргэний хууль"-ийн 520 дугаар зүйлийн 520.1 дэх хэсэгт зааснаар нас барагчийн нөхөр, эхнэр, төрүүлсэн болон үрчилж авсан, түүнийг нас барсан хойно төрсөн хүүхэд, нас барагчийн төрүүлсэн болон үрчилж авсан эцэг, эхийг ойлгоно. Эдгээр өвлөгч байхгүй эсвэл эдгээр нь өвлөх эрхээсээ татгалзсан буюу өвлөх эрхээ алдсан бол нас барагчийн өвөг эцэг, эмэг эх, ах, эгч, дүү, ач, зээ нь хууль ёсны өв залгамжлагч болно.
Өв нь "Иргэний хууль"-ийн 24 дүгээр зүйлийн 24.1-д заасан хугацаагаар буюу газар өмчлөгч нас барснаас хойш 1 жилийн дараа нээгдэх бөгөөд үүний дараа нас барагчийн газар өмчлөх эрхийн өв залгамжлалын асуудал яригдах болно.
Асуулт: 3. 2008 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрөөс өмнө гэр бүлийн хэрэгцээнд зориулан дундаа хамтран өмчилж авсан газрыг банк болон банк бус санхүүгийн байгууллагад зээлийн барьцаанд тавьсан тохиолдолд яах вэ?
Хариулт: Өмнө нь гэр бүлийн хэрэгцээнд зориулан дундаа хамтран өмчилж авсан газрын өмчлөх эрхийг барьцаалах, түрээслэх зэрэг гэрээний үндсэн дээр бусдад түр хугацаагаар эзэмшүүлж, ашиглуулж байгаа тохиолдолд нэгэнт таны гэр бүлд газар өмчлөх эрх хадгалагдах учир гэр бүлийн нэг гишүун тухайн газар өмчлөх эрхийг шилжүүлэхээр харилцан тохиролцож "Газар өмчлөх эрх шилжүүлэх гэрээ" –г байгуулж, холбогдох бичиг баримтыг бүрдүүлснээр гэр бүлийн бусад гишүүдэд шинээр газар өмчлөн авах эрх нээгдэнэ.
Асуулт: 2008 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрөөс өмнө гэр бүлийн хэрэгцээнд зориулан дундаа хамтран өмчилсөн газрыг бусдад худалдсан бол яах вэ?
Хариулт: Өмнө нь гэр бүлийн хэрэгцээнд зориулан дундаа хамтран өмчилж авсан газрын өмчлөх эрхийг худапдах, өвлүүлэх, бэлэглэх зэргээр бусдын өмчлөлд шилжүүлсэн боп тухайн гэр бүлийн аль нэг гишүүн нь газар өмчилж авах эрхгүй болох ба бусад нь шинээр газар өмчилж авах эрхтэй. Ингэхдээ өмнө нь өмчмлж авсан газрын өмчлөх эрхийг гэр бүлийн гишүүдийн хэнд нь шилжүүпэх талаар харилцан тохиролцож "Газар өмчлөх эрх шилжүүлэх гэрээ"-г байгуулах зэргээр гэр бүлийн гишүүн өөрсдөө хууль тогтоомжид заасан нотлох баримтаа бүрдүүлж газар өмчлөх эрхээ хэрэгжүүлэх боломжтой. Учир нь иргэн холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу өмчийн газраа бусдад худалдах, арилжих, бэлэглэх зэргээр хэлцэл хийхэд газрын асуудал эрхэлсэн байгууллага тэдгээрт зөвшөөрөл өгөх, хэлцлийг бүртгэх, ямар нэгэн шийдвэр гаргах зэргээр хөндлөнгөөс оролцох эрхгүй байдаг болно.
Асуулт: 2008 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрөөс өмнө гэр бүлийн хэрэгцээнд зориулан дундаа хамтран газар өмчилж авсан гэр бүлийн гишүүд одоо хэрхэн газар өмчилж авах вэ?
Хариулт: Өмнө нь өмчилж авсан газрын өмчлөх эрхийг гэр бүлийн аль нэг гишүүнд шилжүүлсний үндсэн дээр гэр бүлийн бусад гишүүд шинээр газар өмчилж авахыг хүссэн өргөдөл гаргана.Ингэхдээ дараах материалыг бүрдүүлнэ. Үүнд:
1. Газар өмчилж авахыг хүссэн өргөдөл
2. Иргэний үнэмлэх, хэрэв насанд хүрээгүй хүүхдийн нэр дээр өргөдөл гаргах бол төрсний гэрчилгээний нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар;
3. Оршин суугаа баг, хороо /тосгоны захирагч/-ны Засаг даргын тодорхойлолт;
4. Хүсэлт гаргасан газрын байршил, хэмжээг харуулсан тойм зураг;
5. Өмнө нь гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаар дундаа хамтран өмчилж авсан газрын өмчлөх
эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, эсвз-л аймаг, нийслэлийн Засаг даргын
шийдвэрийн эх хувь,
6. Өмнө нь гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаар дундаа хамтран өмчилж авсан газрын өмчлөх
эрхийг гэр бүлийн нэг гишүүнд шилжүүлэх талаар гэр бүлийн гишүүдийн харилцан тохиролцож
байгуулсан "Газар өмчлөх эрх шилжүүлэх" гэрээний эх хувь
7. Гэрээний үндсэн дээр гэр бүлийн нэг гишүүнд шилжүүлсэн газрын өмчлөх эрхийн улсын
бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар;
8. Гэр бүлийн гишүүдийн хэн нэг нь гадаадад оршин суугаа, хорих ял эдэлж байгаа, цэргийн
алба хааж байгаа зэрэг газар өмчпөх эрхээ биечлэн хэрэгжүүлэх боломжгүй насанд хүрсэн
иргэний эрх бүхий этгээдээр гэрчлүүлэн олгосон мтгэмжлэп
9. Итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн иргэним унэмлэхийн нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар.
Асуулт: Тамхины тусгай зөвшөөрөл авахад ямар шаардлага хангасан байх ёстой вэ?
Хариулт: Баян-Өндөр сумын ЗДТГ-ын 206 тоотод холбогдох мэргэжилтэнд материалаа бүрдүүлж өгнө.
Бүрдүүлэх материал:
-МХГ-ын ажлын байрны дүгнэлт/хуулбар/
-Тэмдэгтийн хураамж төлөх
-Өргөдөл